Wiceprezes Związku Polaków w Estonii „Polonia” Igor Bobrowski, opowiada o wykopaliskach archeologicznych, w których on również uczestniczy.
Celem danego projektu jest odtworzenie układu starożytnego miasta Nea Pafos, położonego na południowo-zachodnim wybrzeżu Cypru, które od 1980 roku jest wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Miasto zostało założone na przełomie IV-III wieku PNE i służyło w starożytności jako główny ośrodek (stolica) wyspy. W efekcie Pafos stał się przedmiotem zainteresowania wielu współczesnych badaczy z różnych krajów.
Ważną rolę w historii eksploracji Pafos odegrali również archeolodzy z Polski, którzy od 1965 roku odkryli pozostałości bogatej dzielnicy mieszkalnej zwanej Maloutena, a od 2011 roku reprezentacyjny plac Agor w centrum miasta.
W 1990 roku warszawska badaczka J. Młynarczyk opublikowała, bardzo ważne z punktu widzenia archeologii i urbanistyki miasta, wyniki badań w których, na podstawie odkrytych pozostałości budynków i ulic, zaproponowała rekonstrukcję planu starożytnego miasta Nea Pafos.
Prawie 30 lat po opublikowaniu tego badania, wcześniejsze odkrycia muszą zostać porównane z nowymi odkryciami i dokładnymi technologiami obrazowania dostępnymi dla współczesnej archeologii.
Projekt ma na celu stworzenie interdyscyplinarnej grupy badawczej złożonej z przedstawicieli takich dziedzin jak archeologia, geofizyka, architektura oraz ekspertów w dziedzinie teledetekcji, modelowania proceduralnego i analiz przestrzennych.
Zespół ten, na podstawie informacji zebranych z pierwotnego wniosku i nowych danych uzyskanych w ramach projektu, zrekonstruuje mapę ulic i budynków, które funkcjonowały w starożytnym Pafos w różnych okresach historycznych, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru Maloutena i Agora.
Ponadto zespół archeologów, przy udziale specjalistów zajmujących się analizą zabytków archeologicznych, zwłaszcza ceramiki i monet, pozwalających na datowanie znalezisk archeologicznych, przeprowadzi badania weryfikacyjne dotychczas eksplorowanych warstw oraz nowe badania w wybranych miejscach. Celem tych ostatnich będzie uzupełnienie brakujących informacji potrzebnych do odtworzenia pierwotnego układu miasta oraz określenie momentu ewentualnych zmian i przesunięć układu ulic i kwartałów spowodowanych przebudową lub zniszczeniem.
Efektem kompleksowych badań będzie rekonstrukcja krajobrazu miejskiego i budynków w postaci modeli 3D. Powstałe rekonstrukcje 3D zostaną następnie poddane analizie przestrzennej w celu określenia zależności między układem budynków i ulic a funkcjonowaniem miasta w zakresie widoczności, przepływu ludności, potencjalnej liczby mieszkańców itp.
Proponowany projekt wdraża innowacyjną metodologię na Cyprze, ale był z powodzeniem stosowany w innych stanowiskach archeologicznych basenu Morza Śródziemnego.
Rekonstrukcja starożytnej zabudowy miasta Nea Paphos oraz rekonstrukcja pierwotnego planu miasta będą ważnym uzupełnieniem dotychczasowych badań, pozwalającym spojrzeć na miasto z zupełnie nowej perspektywy, ujawniając jego rzeczywiste rozmiary i funkcjonowanie, dając jeszcze lepsze wyobrażenie o życiu starożytnych.
W 2023 roku archeolodzy kontynuowali poszukiwania reliktów jednej z ulic przebiegających przez miasto. Mamy nadzieję, że dokonamy nowych odkryć historycznych.
Foto: Zbigniew Raua
♦
